نوشته‌ها

ساعت آفتابی نجومی پراگ (Prague Astronomical Sundial)

ساعت آفتابی نجومی پراگ (Prague Astronomical Sundial)، واقع در میدان قدیمی شهر پراگ، جمهوری چک، یک ابزار تاریخی و علمی برجسته است که ترکیبی از مشاهدات نجومی و هنرهای مهندسی قرون وسطی را در خود جای داده است. این ساعت آفتابی که به قرن پانزدهم تعلق دارد، نه تنها ابزاری مهم برای مطالعه زمان‌سنجی و مکانیک‌ آسمانی است، بلکه نمونه‌ای چشمگیر از پیچیدگی و ابتکار فکری در دوران قرون وسطی و رنسانس به شمار می‌رود.

این ساعت آفتابی در سال 1410 میلادی برای استفاده در بارگاه سلطنتی و تحقیقات نجومی توسط Mikuláš of Kadaň و Jan Šindel ساخته شد. در سال ۱۴۹۰ میلادی، صفحه‌ی سال‌نما به آن اضافه شد و بالای آن را با مجسمه‌هایی به سبک گوتیک تزئین کردند. چهار مجسمه‌ی کنار ساعت نماد چهار ویژگی به ترتیب از چپ به راست غرور، خساست، مرگ و خوش‌گذرانی هستند.
هدف اصلی ساعت آفتابی، نمایش زمان خورشیدی بوده است، که یکی از اجزای حیاتی در سیستم‌های زمان‌سنجی قرون وسطی محسوب می‌شد. برخلاف ساعت‌های مکانیکی که زمان را به ساعت‌ها و دقایق تقسیم می‌کردند، ساعت آفتابی موقعیت خورشید را در طول روز ردیابی می‌کرد. صفحه ساعت آفتابی با چندین خط ساعت‌گذاری شده است و سایه‌ای که از گنومون (میله عمودی) ایجاد می‌شود، مطابق با موقعیت خورشید در آسمان حرکت می‌کند.

آنچه ساعت آفتابی پراگ را از دیگر ساعت‌های آفتابی متمایز می‌کند، استفاده از زمان خورشیدی است که با زمان متوسط اندازه‌گیری‌شده توسط ساعت‌های مکانیکی متفاوت است. این ساعت آفتابی ابزاری دقیق برای تعیین موقعیت دقیق خورشید و محاسبه طول روز بود. در آن زمان، این ابزار برای جامعه شهری پراگ حیاتی بود و نقش مهمی در ناوبری و زمان‌بندی رویدادهای مذهبی و مدنی ایفا می‌کرد.

این ساعت سومین ساعت قدیمی دنیا در این سبک است و قدیمی ترین در این نوع که هنوز کار می‌کند و یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم این شهر شناخته می‌شود.